عرفان و عرفان نمایی در آیینه فرهنگ عامیانه

Authors

  • دهمرده, حیدر
Abstract:

عرفان اسلامی با تکیه بر پشتوانه غنی فرهنگ اسلامی از قرن دوم هجری به بعد بتدریج در بیشتر مناطق خاورمیانه بویژه ایران ریشه دوانید و بر بیشتر ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ادبی جامعه سایه افکند. با تحقیق در آثار ادبی گذشته بویژه آثار قرن ششم  به بعد کمتر اثری را می توان یافت که به نحوی تحت تأثیر عرفان اسلامی نباشد. کاستن از تعصبات دینی و مذهبی، رواج آزادگی و وسعت مشرب، تلاش جهت تقریب ادیان و مذاهب، بی اعتنایی به جاذبه های فریبنده دنیایی و مسائلی از این قبیل عرفان اسلامی را در دوره هایی از تاریخ ایران با اقبال خاص و عام مواجه ساخت. سوء استفاده برخی از عارف نمایان و مسائلی از این قبیل نیز در مواردی موجب عرفان ستیزی در میان عامه مردم گردیده است. هدف این مقاله بررسی عرفان و عرفان نمایی در فرهنگ عامیانه می باشد. این موارد در حیطه های وا‍ژگان، اصطلاحات و امثال و حکم بررسی شده است. نقش عرفان در تهییج توده ها در مبارزه علیه ستمگران به عنوان تأثیرات مثبت عرفان بر فرهنگ عامه تشریح شده و عرفان نمایی و عوامل عرفان ستیزی نیز مورد بررسی واقع شده است. نتیجه نشان خواهد داد با این پژوهش می توان به درک بهتری ازعرفان اسلامی و جلوه های آن در فرهنگ عامیانه دست یافت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

شکوه سیاوش در آیینه عرفان

سیاوش یکی از محبوب ترین و مظلوم ترین قهرمانان شاهنامه است که در این داستان نقش یک قربانی بی گناه و مقدس را بازی می کند.داستان سیاوش در زمره داستان های پهلوانی و عارفانه شاهنامه است که در آن، پهلوانی و عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند. سیاوش در مسیرِ داستان، سیر و سلوکی عارفانه دارد، یعنی همان رسیدن از مرحله طلب تا فنا که در حقیقت عبارت است از نجاتِ نفس انسانی و امیال بشری. بنابراین، چهره او س...

full text

بررسی جایگاه و نقش عرفان در فرهنگ

هدف: فرهنگ، از مسائلی است که با زندگی آدمی پیوند همیشگی داشته و در طول تاریخ اندیشۀ بشر، پیوسته مورد توجه بوده است. لذا از زوایای گوناگون در خور بررسی و تأمل است. هدف نویسندۀ این مقاله، بررسی رابطه و پیوند فرهنگ با عرفان بوده است. روش: در مقدمۀ نوشتار، تصویری کلی از حوزه‌های مرتبط با فرهنگ ارائه شده است. سپس به صورتی گذرا به مفهوم‌شناسی دو واژۀ محوری عرفان و فرهنگ پرداخته و کوشش شده است بررسی‌ه...

full text

عرفان یوسف(چهرۀ یوسف در آیینه متون عرفانی فارسی)

داستان حضرت یوسف یکی از تاثیرگذارترین داستانهای قرآنی در متون ادب فارسی خصوصا متون عرفانی است. اگرچه نگاه عرفا عموماً به حوادث داستان اغلب با هم یکسان است اما گاه میان برداشت عرفا از بخشهایی از داستان تفاوتهایی هست که هریک درخور تامل و زیباست و قصه یوسف را شنیدنی تر و این متون را خواندنی تر می کند.تنوع و کثرت برداشتها و تفاسیر عرفانی از حوادث و شخصیتهای داستان یوسف خصوصاً از زمانی که زلیخا وارد م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue None

pages  95- 106

publication date 2014-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023